top of page
Il- Vari Tal- Gimgha Mqaddsa
Fil- Gzejjer Maltin
IX- XBIEHA TAL- ECCE HOMO
Pittura tal- artist Svizzeru - Taljan, Antonio Ciseri, li kien pitter fis- sena 1871.
Il- kelma Latina Ecce Homo ma hija xejn għajr frażi li nsibu fil- Vulgata, jiġifieri fl- Evanġelu bil-Latin. Din il- frażi tinsab fl- Evanġelju ta’ San Ġwann, kapitlu 19 vers 5, meta Pilatu wera lil Kristu, wara l- flaġellazzjoni, lin- nies u qallhom “Hekk hu l- Bniedem”.
Fl- arti, x- xena tal- Ecce Homo hija komponent ta' diversi perjodi li juru l- passjoni u l- hajja ta’ Kristu. Issegwi l- flagellazzjoni ta' Kristu, l-Inkurunar bix- xewk u z- zeblieh - l- ahhar tnejn ta' spiss jigu kkumbinati flimkien.
Ir- rapprezentazzjoni komuni - dik li naraw ta' spiss - turi lil Pilatu w il- Kristu quddiem folla enormi ta' nies u partijiet mill- belt ta' Gerusalem. Iżda, mis- seklu 15 fil- Punent, u ħafna iktar kmieni fl- arti tal- knisja tal- Lvant, diversi pitturi devozzjonali bdew juru lil Ġesù waħdu, f' nofs jew figura sħiħa b' ilbies vjola, kuruna tax- xewk u b' diversi griehi ta' swat, speċjalment fuq rasu, fejn imbaghad wara bdiet tigi ndikata bhalha d- dehra tal- Ecce Homo. Insibu wkoll bosta suġġetti ohra simili, iżda bil- feriti tal- kruċifissjoni viżibbli ( griehi tal- imsiemer fuq ir- riġlejn, ferita tal- lanza fil- kustat ), fejn huma ddefenuti bhala r- ''Raġel ta' Sogħba / Dulur'' ( kif ukoll Misericordia ). Jekk l- istrumenti tal- Passjoni jkunu mpittra fix- xena, tista' tissejjaħ ukoll ''Arma Christi''. Jekk Kristu jkun bilqiegħda ( ġeneralment isostni lilu nnifsu b’ idu fuq kuxtejh ), jista' jigi msejjah bħala ''Kristu Mistrieh'' jew ''Kristu Mhasseb''. Biss mhux dejjem ikun possibbli li tiddistinkwi bejn dawn is- suġġetti.
Gewwa l- Lvant dawn it- tip ta' xeni li jaghmlu parti minn din l- istorja, kwazi qatt ma kienu jintwerew fl- arti iżda l- ikoni tal- figura unika ta ’Kristu ttorturat' imorru lura fuq millennju, u xi drabi gew imsejjha bhalha immagini tal- Ecce Homo skond sorsi li hargu tul iz- zmien. L- ewwel xeni tal- Ecce Homo mpittra fl- arti jinghad li dehru fis- sekli 9 u 10, fil- kultura Sirjana-Biżantina tal- Insara Griegi Antijokjani. It-tradizzjoni Ortodossa tal- Lvant ġeneralment tirreferi għal dan it- tip ta' ikona b' titolu differenti: ″Ġesù Kristu l- Għarus″. Hija ġejja mill- kliem li jinstabu fit- testment il- Ġdid Griek: "ἰδοὺ ὁ νυμφίος", maqlub bir- Ruman: "idoù ho nymphíos", li fih Ġesù Kristu jizvela lilu nnifsu, fil- parabbola li kien irrakonta tal- ghaxar nisa vergni - skond il- vangelu ta' San Mattew - bhalha dak il- persuna li jgorr u jaqsam l- aktar kuntentizza w ferh. L- ikona tippreżenta lill- għarus bħala Kristu li qed ibati, imwaqqa’ ghaz- zufjett u umiljat mis- suldati ta’ Ponzju Pilatu qabel it-
Pittura tal- artist Franciz, Philippe de Champaigne,
li kien pitter fis- sena 1655.
L- istatwa tal- Ecce Homo li giet mahduma fis-
sena 2015, mill- artist Spanjol Frangisco
Romero Zafra.
Fi zmien il- Medju-Evu, l- arti tal- pittura fil- Kristjanezmu gewwa n- nahat tal- Punent - ezempju l- Egbert Codex ( ktieb tal- Vangelu li llum jinsab miżmum fil- librerija tal- belt ta' Trier ) u l- Codex Aureus Epternacensis ( ktieb tal- Vangelu li gie mahluq bejn wiehed w iehor fil- perjodu 1030 - 1050 u llum jinsab gewwa l- Germanisches Nationalmuseum f' Nuremberg) - jidhru li juru x- xena Ecce Homo ( u ġeneralment jiġu interpretati bħala tali ), iżda ħafna drabi juru biss l- Inkurunar tax- xewk u z- zeblieh lil Kristu li jipprecedu x- xena tal- Ecce Homo attwali fil- Bibbja. L- immaġni indipendenti żviluppat biss madwar l- 1400, probabbilment gewwa l- Burgundy, iżda mbagħad saret popolari ħafna, speċjalment fit- Tramuntana ta' l- Ewropa.
L- immagini tal- Ecce Homo bdiet tikber fil- popolarita taghha hekk kif il- Passjoni saret it- tema centrali fin- naha tal- punent fis- sekli 15 u 16. It- tema tal- Ecce Homo ma' kienetx inkluża biss fid- drammi tal- passjoni tat- teatru medjevali, iżda wkoll f’ serje ta' pitturi fejn tidhol it- tema tal- Passjoni, bħal 'The Great Passion' ta’ Albrecht Dürer jew l-
tislib tieghu. Ta' kuljum il- ' Midnight Office ', isejjaħ lill- fidili biex ikunu lesti f' kull mument għall- jum tal- Ġudizzju, li jiġi bla mistenni bħal "Għarus fil- Lejl". It- Tnejn, it- Tlieta u l- Erbgħa, ( l- ewwel tlett ijiem ta' qabel il- Ġimgħa Mqaddsa ), l- aħħar ġimgħa qabel l- Ghid il- Kbir - ikkonsagrata għall- kommemorazzjoni tal- aħħar jiem ta' ħajja tas- Salvatur f' din id- dinja -titkanta t- troparion (Muzika Religjuza Bizantina) bl- isem ta' "Behold the Bridegroom Cometh at Midnight". Go dramm tal- Passjoni pprezentat, gewwa l- belt ta' Moska ( 27 ta' Marzu 2007 ) u f' Ruma ( 29 ta' Marzu 2007 ), ifakkar il- kliem, li bihom "fl-Iskrittura Mqaddsa Kristu jiddeskrivi lilu nnifsu bħala għarus":
L- Għarus tal- Knisja gie msammar bl- imsiemer.
L- Iben tal-Verġni gie mniffed b’ lanza.
Aħna nqimu l- Passjoni Tiegħek, O Kristu.
Aħna nqimu l- Passjoni Tiegħek, O Kristu.
Aħna nqimu l- Passjoni Tiegħek, O Kristu.
Urina wkoll il- qawmien glorjuż tiegħek.
qed ipingu f' dell
poplu Lhudi, fejn jigu ppregudikati
f' diversi
istess mod, dan
gie ssinifikat
sempliciment mibeghda li l-
kellha lejn Gesu
necessarjament
gudizzju razzjali.
solitarja w
figura ta' Kristu
(xellug) Il- pittura tal- Ecce Homo li l- artist Olandiz Hieronymus Bosch pitter fis- sena 1475 u (lemin) il- pittura tal-
Ecce Homo li l- artist Germaniz Hans Holbein pitter fis- sena 1501.
tassew ikrah lill-
forsi kienu qed
jew iddiskriminati
karikaturi. Bl-
l- istil ta' arti kien
bhala
ir- rabja w il-
folla Lhudija
mhux
timplika xi
L- immagini
sofferenti tal-
fejn jidher li qed
ihares direttament lejn l- osservatur li jippermettilu jidentifika ruħu personalment ma’ l- avvenimenti tal- Passjoni, origina lejn l- ahhar tal- Medju Evu. Fl- istess waqt l- immagini tal- 'Bniedem Mugugh' u l- 'Mistrieh ta' Kristu', zdiedu fl- importanza taghhom. Is- suġġett intuża ripetutament fl- hekk imsejħa 'Master Prints' antiki ( eżempju minn Jacques Callot u Rembrandt ), fil- pitturi tar- Rinaxximent u l- Barokk, kif ukoll fi skulturi Barokki. Il- pittur Hieronymus Bosch pitter l- ewwel Ecce Homo tiegħu matul is- snin 1470. Huwa rega' rritorna għal dan is- suġġett fis- sena 1490, biex jpinġi fi stil karatteristikament Olandiż, b' perspettiva profonda w b' immaġini surreali ta' patrijiet li jidhru qed jitolbu fin- naha tar- rokna lejn il- parti t' isfel tax- xellug.
Fis- sena 1498, il- pittur Albrecht Dure f' wahda mill- pitturi tieghu li taghmel parti mis- sett ta' pitturi bl- isem ta' 'Great Passion', wera s- sofferenza ta' Kristu fl- immagini tal- Ecce Homo bhalha relazzjoni mill- qrib - li mhux tas- soltu - mieghu nniffsu, li jwassal għal interpretazzjoni tal- pittura bhalha metafora għat- tbatija ta' l- artist innifsu. Il- pittur James Ensor uża l- immagini tal- Ecce Homo fil-pittura ironika tiegħu 'Christ and the Critics' li pinga fis- sena 1891, li fiha wera lilu nnifsu bħala Kristu. Ir- rappreżentazzjoni ta’ Antonio Ciseri fl- Ecce Homo tas- sena 1871, tippreżenta stampa semi-fotografika ta’ gallarija li tidher minn wara l- figuri ċentrali ta’ Kristu fflagellat u Pilatu (li wiċċhom ma jidhirx). Il- folla kienet tifforma minn gemgha enormi ta' nies, kważi mingħajr individwalità, u ħafna mid- dettal huwa ffukat fuq il- figuri normalment sekondarji bhal l-assistenti, suldati, segretarju u l- mara ta' Pilatu.
Wahda mill- aktar verzjonijiet famuzi tal- immagini tal- Ecce Homo, kienet dik tal-
Il- pittura tal- 'Ecce Homo' li taghmel parti mis- sett bl-
isem ta' 'Great Passion', li l- artist Germaniz Albrecht
Dure pitter fis- sena 1498.
artist Pollakk Adam Chmielowski ( li waqqaf bhalha l- fratell Albert ), il- fratelli Albertini ( CSAPU ) u sena wara is- sorijiet Albertini (CSAPI), fejn eventwalment fl- ahhar gie proklamat qaddis fit- 12 ta' Novembru tas- sena 1989 mill- Papa Ġwanni Pawlu II, l- awtur ta' 'Our God's Brothers', dramm dwar Chmielowski, miktub bejn l- 1944 u l- 1950, dwar patri żagħżugħ li l- quddiem lehaq pontifiku u fejn wara hu stess sar qaddis. L- Ecce Homo ta' Chmielowski (b' qiz ta' 146 cm b' 96.5 cm, minghajr firma u mpitter bejn l- 1879 u l- 1881), kien sinifikanti fil- ħajja ta' Chmielowski, kif inhu mnizzel fl- ewwel Att tad- dramm ta 'Wojtyła'. Jingħad li l- Papa Ġwanni Pawlu II żamm kopja ta’ din il- pittura fl- appartament tiegħu fil- Vatikan.
Il- pittura tal- 'Ecce Homo' li l- artist Pollak Adam
Chmielowski pitter fis- sena 1879.
Il- pittura l- oriġinali wiehed jista' jmur jarha fis- Santwarju tal- Ecce Homo tas-sorijiet Albertini gewwa Kraków. Din kienet ġiet impittra fi żmien meta l- pittur kien għaddej minn ġlieda interna, f' mument fejn beda jipprova jiddeċiedi jekk jibqax artist, jew jieqafx mill- pittura biex isegwi s- sejħa tieghu u jservi lill- foqra. Speċjalment fis- sekli 19 u 20, it- tifsira tal- immagini tal- Ecce Homo ġiet estiża bhalha rapprezentazzjoni tat- tbatija u d- degradazzjoni tal- bnedmin permezz tal- vjolenza u l- gwerra li kienu ghaddejjin minnha. Tpinġijiet notevoli tas- seklu 20 huma l- Ecce Homo tal- pitturi George Grosz (1922–1923) u Lovis Corinth (1925).
Fil- gzejjer taghna nsibu diversi parrocci li fihom nsibu xi statwa jew xi bust tal- Ecce Homo, mahdumin minn diversi artisti lokali w dawk barranin. F' din is- sezzjoni ser inkunu qed naghtu harsa lejn dawn l- istatwi
Din l- informazzjoni hija mehuda mis- sit: Wikipedia w maqluba bil- lingwa Maltija minn Wayne Mallia.
IL- VARI U BUSTIJIET TAl- ECCE HOMO F' MALTA
Xi xniehat jghidu li din l- istatwa tal- Ecce Homo, kienet originarjament ta' Hal- Qormi, fejn damet ghandhom sas- sena 1982.
Din il- figura tal- Ecce Homo - li saret fil- bidu tas- snin 60 - hija parti minn sett ta' tlett figuri li sas- sena 1982 kienet tohrog fil- purcissjoni tal- Gimgha l- Kbira gewwa Hal- Qormi. L- istatwa mahduma mill- iskultur Taljan Salvatore Bruno.
BIRKIRKARA
(SANT' ELENA)
.jpg)
Ritratt mehud mill- pagna ta' Facebook: Ħbieb tat-Tempju Elenjan -
Kolleġġjata Bażilika Sant'Elena Birkirkara.
_edited.jpg)
BIRKIRKARA
(PATRIJIET FRANGISKANI MINURI)
Ritratt mehud mill- pagna ta' Facebook: Santa Liena u Birkirkara.
BIRKIRKARA
(SANTWARJU MADONNA TAL- HERBA)
_edited.jpg)
_edited.jpg)
Ritratt mehud mill- pagna ta' Facebook: Santwarju Madonna tal- Herba.
Ritratt mehud mill- pagna ta' Facebook: Santa Liena u Birkirkara.
Kif qed naraw f' dawn iz- zewg stampi, gewwa s- Santwarju tal- Madonna tal- Herba nsibu zewg bustijiet tal- Ecce Homo. Dak li qed naraw fuq in- naha tal- lemin jinsab fin- naha ta' barra, waqt li l- figura l- ohra tinsab fuq gewwa w hija statwa devota hafna.
BIRKIRKARA
(SANTWARJU SANTA TEREZA)
Ritratt mehud mill- pagna ta' Facebook: Santa Liena u Birkirkara.
_edited.jpg)
BIRZEBBUGA
Dan il- bust tal- Ecce Homo, jinsab gewwa l- knisja parrokkjali ta' Birzebbuga. Jinghad li dan huwa xoghol mahdum fil- kartapesta, bejn wiehed w iehor tas- seklu 1700.
BORMLA
Gewwa l- Kolleggjata ta' Bormla, nsibu dan l- abbozz li l- istatwarju Pietru Pawl Azzopardi ghamel ghal- istatwa tal- Ecce Homo li taghmel parti mill- purcissjoni tal- Gimgha Mqaddsa f' Bormla.
%202_edited.jpg)
_edited.jpg)
FLEUR DE LYS
(MADONNA TAL- KARMNU)
FURJANA
GHARGHUR
GHAXAQ
_edited.jpg)
GUDJA
Dan il- bust tal- Ecce Homo, jinsab gewwa l- knisja Arcipretali tal- Gudja. Jinghad li dan huwa xoghol mahdum fl- injam mill- istatwarju Vincenzo Dimech, fejn uza l- bicciet tal- injam li kien fadal tal- vara titulari ta' Santa Marija. Intrama ghal- ewwel darba fis- sena 2019.
HAMRUN
(SAN GEJTANU)
%201.jpg)
HAMRUN
(SAN FRANGISK)
_edited.jpg)
HAMRUN
(KUNCIZZJONI)
%20ritratt%20tieghi_edited.jpg)
ISLA
MARSA
(TRINITA QADDISA)
Din l- istatwa tinsab f' nicca wara l- bieb il- kbir tal- knisja. Inhadmet minn Wistin Camilleri fl- 1916. Kienet tohrog processjonalment u kienet tintrefa' mill- membri zghazagh tal- Ghaqda Festi Esterni tas- Santissima Trinita.
%20ritratt%20tieghi_edited.jpg)
RABAT
(KNISJA SANTA MARIJA TA' GESU)
.jpg)
Ritratt mehud mill- pagna ta' Facebook: Richard Faenza.
_edited.jpg)
Ritratt mehud mill- pagna ta' Facebook: Gaetan Micallef.
RABAT
(AKKWATI TAL- GHERIEXEM)
Ghalkemm dan il- bust tal- Ecce Homo ma' jinsab fl- ebda knisja, kappella jew kunvent, ghandu marbuta mieghu storja verament interessanti li hemm bosta ghidut fejn jghidu li din grat. Dan il- bust jinsab fl- akkwati tal- Gheriexem gewwa r- Rabat, fejn jinghad li fi zmien il- gwerra kien hemm bar mad- dar ta' magenbu w fejn go dan il- bar kien ikun hemm xi bahrin u xi suldati li kienu fl- armata Ingliza. Hafna minnhom dawn kienu jghixu gewwa l- inhawi tal- Imtarfa. Skond diversi ghidut jinghad li lejl minnhom, kien hemm xi zewgt irgiel li ghamlu mhatra bejnitom ta' min jidghaj l- aktar quddiem
din ix- xbieha, dik il- lejla stess. Dawn hargu barra w intefu iharsu quddiem in- nicca tal- Ecce Homo, jidghaw kemm jifilhu - wahda wara l- ohra bla waqfien. Waqt minnhom jigri li wahda mill- idejn ta' dan il- bust taqa' u dawn iz- zewgt irgiel bil- biza harbu jigru minn fuq il- post.
RAHAL GDID
(SANTA UBALDESKA)
Din ix- xbieha tal- Ecce Homo li nsibu gewwa l- knisja ta' Sant' Ubaldeska f' Rahal Gdid, originarjament kienet taghmel parti mis- sett l- antik li kellhom Bormla. Sar bosta restawr fuqha, biss l- aktar wiehed ricenti sar mill- istatwarju Girbi Andrew Bugeja.
.jpg)
Ritratt mehud mill- pagna ta' Facebook:
Knisja Sant' Ubaldeska, Casal Paola.
_edited.jpg)
SANTA VENERA
_edited.jpg)
VALLETTA
(SAN DUMINKU)
_edited.jpg)
VALLETTA
(SAN FRANGISK)
Din il- vara tan- Nazzarenu, tintrefa f' nicca fejn il- bieb ta' barra fuq in- naha l- leminija tad- dhul. Hija maghmula mill- kartapesta mill- istatwarju Ghawdxi Wistin Camilleri w inhadmet ghal- habta tas- sena 1920.
%201_edited.jpg)
_edited.jpg)
.jpg)
VALLETTA
(KUNVENT TAS- SORIJIET AGOSTINJANI)
VALLETTA
(BAZILIKA TAL- KARMNU)
_edited.jpg)
_edited.jpg)
VALLETTA
(KOLLEGGJATA SAN PAWL)
VALLETTA
(KNISJA MADONNA TA' LIESSE)
%201_edited.jpg)
ZABBAR
_edited.jpg)
ZEJTUN
Inhadmu tlett figuri tal- Ecce Homo gewwa z- Zejtun. L- ewwel wiehed hu dak li llum jinsab gewwa l- knisja tal- Ispirtu s- Santu. Dan li hawn fl- istampa (xellug), huwa t- tieni figura tal- Ecce Homo. Mahdum minn Wistin Camilleri fis- sena 1930 u llum il- gurnata jinsab esebit matul is- sena fil- muzew parrokkjali tal- knisja w jigi armat fil- knisja fit- tielet gimgha tar- randan. Ir- raguni ghat- tibdil kienet ghax dan l- Ecce Homo garrab hsarat irreparabbli. Gie rrestawrat fis- sena 1985 minn Alfred Camilleri Cauchi w minn Dun Gino Gauci (Tad- Dizma) fis- sena 2015.
ZURRIEQ
Ritratt mehud mill- pagna ta' Facebook: Carmel D' Amato.
.jpg)
ZURRIEQ
(KAPPELLA SANTA MARIJA)
Ritratt mehud mill- pagna ta' Facebook:
Knisja Santa Marija - Bubaqra.
RAHAL GDID
(BAZILIKA KRISTU RE)
_edited.jpg)
IS- SIGGIEWI
MELLIEHA
_edited.jpg)
LUQA
BALZAN
_edited.jpg)
_edited.jpg)
ATTARD
BALLUTA
_edited.jpg)
SLIEMA
(STELLA MARIS)
IMSIDA
LIJA
_edited.jpg)
GHASRI
Din il- figura ta' Gesu Nazzarenu, li nsibu gewwa l- parrocca tal- Ghasri, hija mahduma mill- istatwarju Wistin Camilleri.
.jpg)
QALA
Dan il- mezzo bust tal- Ecce Homo, li nsibu gewwa l- parrocca tal- Qala, huwa mahdum mill- istatwarju Wistin Camilleri.
Ritratt mehud mill- pagna ta' Facebook: Qala Parish.
MUNXAR
Din il- figura ta' Gesu Nazzarenu, li nsibu gewwa l- parrocca tal- Munxar, hija mahduma mill- istatwarju Wistin Camilleri.
Ritratt mehud mill- pagna ta' Facebook: Il- Festa Maltija.
Copyright 2017. All Rights Reserved. Website designed by Wayne Mallia. Contact Us: 9917 2787 or email on waynemallia80@gmail.com
bottom of page